Cumhuriyet’in 100. yılında Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz’un anlatımıyla yayınlanan “İkinci Yüzyılda Yeniden Atatürk” kitabı, bilinmeyen ve merak edilen yönleriyle Atatürk’ün düşünce dünyasına ışık tutuyor. Gazeteci Mert İnan tarafından kaleme alınan kitapta Atatürk’ün Mareşal Fevzi Çakmak, Enver Paşa, Kazım Karabekir gibi isimlerle olan iletişim ve ilişkisi de ilginç bölümleri oluşturuyor. Yavuz, “İkinci Yüzyılda Yeniden Atatürk” kitabında Büyük Önder’in asker olarak örnek aldığı ve hayranlık duyduğu isimleri şöyle sıralıyor: “Fatih Sultan Mehmet’i çok beğeniyor. Attila’yı, Timur’u, Napolyon’u çok iyi incelediğini biliyoruz. Napolyon’u “sınırını bilmiyor” sözleriyle eleştiriyor. Clausewitz’i, Jomini’yi inceliyor. Büyük Önder’in, Alman Mareşal Goltz Paşa’dan da etkilendiğini görüyoruz. Goltz Paşa, Mustafa Kemal Paşa’nın akademide öğretmeniydi.”
‘Rakip görüyor’
Kırımızı Kedi’den çıkan kitabın ilginç kısımlarından birini de Mustafa Kemal Paşa- Enver Paşa arasındaki çatışmalar oluşturuyor. Konuya ilişkin kitapta bazı tespitler şöyle aktarılıyor: “Birinci Dünya Savaşı çıktığında Mustafa Kemal Sofya’da kalmak yerine savaşan orduda görev almak istiyor. Enver Paşa onun taleplerini dikkate almıyor. Sonunda tayin talebi kabul görüyor ama Enver Paşa Gelibolu’da Mustafa Kemal’in parlayan yıldızının yayılmasını istemiyor, onu öven yazıları sansürlüyor. Mustafa Kemal Paşa’nın 2. Ordu komutanıyken diğer ordu komutanlarıyla savaşın gidişatını tersine çevirmek için bir irade ortaya koymaya çalıştığı biliniyor. Almanlar ile ortaklıktan hoşnut olmadığı, hatta bu maksatla 7. Ordu Komutanlığı’na ilk görevlendirildiğinde istifa etmesi meseleyi başka bir boyuta taşıyor. İkilinin arasında savaşın sevk ve idaresi konusunda önemli bir ayrışma yaşanıyor. Enver Paşa, Mustafa Kemal Paşa’yı ikinci defa 7. Ordu’ya göndererek pasifize etmeyi tercih ediyor. Bunlara rağmen Enver Paşa harbiye nazırı ve başkomutan vekili olduğu dönemde Mustafa Kemal Paşa’yı harcamıyor. Fakat çok da parlasın istemiyor. Çünkü kendisine rakip görüyor. Mustafa Kemal Paşa’yı Medine’ye yollamak istemesi, 7. Ordu Komutanlığına ikinci defa ataması bu görüşü doğruluyor.”
